|
топмадим. Бу ҳадис ҳам улардан бирортасининг ҳам фикрини қатъий тасдиқламаган. Пайғамбар с.а.в. айтадилар:
«فَانْطَلَقَ بِى جِبْرِيلُ فَمَرَرْتُ بِرِجَالٍ كَثِيرٍ كُلٌّ مِنْهُمْ بَطْنُهُ مِثْلَ الْبَيْتِ الضَّخْمِ ... إِلَى أَنْ يَقُولَ: فَإِذَا أَحَسَّ بِهِمْ أَصْحَابُ تِلْكَ الْبُطُونِ قَامُوا فَتَمَيَّلَ بِهِمْ بُطُونُهُمْ فَيُصْرَعُونَ، ثُمَّ يَقُومُ أَحَدُهُمْ فَيَمِيْلُ بِهِ بَطْنُهُ فَيُصْرَعُ ... إِلَى أَنْ يَقُولَ: قُلْتُ: يَا جِبْرِيلُ، مَنْ هَؤُلاَءِ؟ قَالَ: هَؤُلاَءِ الَّذِينَ يَأْكُلُونَ الرِّبَا لاَ يَقُومُونَ إِلاَّ كَمَا يَقُومُ الَّذِى يَتَخَبَّطُهُ الشَّيْطَانُ مِنْ الْمَسِّ»
«Кейин мени Жаброил а.с. олиб кетди. Кўп кишиларнинг олдидан ўтдим. ҳар бирининг қорни катта уй каби эди. ...ҳалиги қориндорлар уни сезиб қолсалар, ўринларидан турардилар ва қоринлари уларни эгиб юбориб, йиқилардилар. Кейин улардан бири турарди (туришга уринарди) ва уни ҳам қорни эгиб юбориб, йиқилиб тушарди. ... Мен, эй Жаброил а.с., улар кимлар, деб сўрадим. Улар судхўрлар, телбалигидан шайтон уни гандираклатаётган кишиларга ўхшаб турадилар, деб жавоб берди Жаброил а.с.».66 Бу ерда қоринлари оғирлигидан эгилиб, йиқилиб тушадиган судхўрлар жиннилигидан шайтон уни гандираклатадиган кимсага ўхшатиляпти.
Шунга биноан, улардан бирортасининг фикрини қатъий тасдиқлайдиган биронта ҳам оят ёки ҳадис йўқ.
Модомики, иш шундоқ экан, яъни, бу оятни тафсир қилувчи шаръий ҳақиқат йўқ экан, демак, тилга мурожаат қилишдан бошқа йўл қолмайди. Қуръон араб тилида нозил бўлган. Тилга мурожаат қилинганда бизнинг фикримиз рожиҳлиги ойдинлашади. Биз улар жиннилиги туфайли уни шайтон гандираклатаётган кимсага ўхшайди, дедик. Яъни, шайтон гандираклатишидан олдин унинг жинни бўлганини айтдик. Хуллас, киши олдин қайсидир сабаб билан жинни бўлган, кейин эса уни шайтон ўзининг васвасалари билан гандираклатган.
Кишини шайтоннинг ўзи йиқитгани, яъни, жинни қилгани йўқ. Агар шундай бўлганда бу муборак оят жар қилувчи (من ) ҳарфи билан эмас, (بـ ) ҳарфи билан келган бўларди. Чунки жар қилувчи (بـ ) ҳарфи ёпиштиришни ифодалайди. Яъни, унга жинниликни шайтон ёпиштирган, деган маъно чиқарди. Айни пайтда бу ерда киноя ва мажозга ҳам, яъни, шайтонни ўзининг ҳақиқий
(66) Аҳмад: 2/353, 363. Ҳорис ибн Усома муснади: 1/17. Ибн Можа: 2/763, 2273 рақам.
171-бет
Бетлар: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232